Bộ thuật ngữ nghiệp vụ tại VietinBank
Bộ thuật ngữ nghiệp vụ chung, thống nhất toàn ngân hàng (Business Glossary) sẽ giúp cho các cá nhân, bộ phận trong một ngân hàng đảm bảo tính nhất quán trong cách hiểu và cách xác lập giá trị của thuật ngữ nghiệp vụ để tăng hiệu quả công việc. Thấu hiểu điều này, VietinBank đã và đang tiến hành xây dựng bộ thuật ngữ nghiệp vụ theo thông lệ quốc tế.
| Ví dụ Thuật ngữ Chuyển tiền liên ngân hàng tức thời (RTGS) |
Hiện nay, trong quá trình tác nghiệp và quản trị nội bộ tại các ngân hàng thường xảy ra vấn đề là mỗi cá nhân, bộ phận có nhiều cách hiểu, nhận định khác nhau về ý nghĩa, ngữ cảnh của thuật ngữ nghiệp vụ đã dẫn đến:
- Không có cơ sở tham chiếu thống nhất nên các văn bản, tài liệu khi ban hành đều phải định nghĩa lại các thuật ngữ; các thuật ngữ này có thể có định nghĩa không nhất quán, làm cho việc triển khai văn bản thiếu chính xác, hiệu quả.
- Cách hiểu khác nhau giữa các bộ phận dẫn đến việc trao đổi thông tin giữa các bộ phận và cá nhân khó khăn, không hiệu quả, các giá trị xác lập khác nhau, không đảm bảo tính nhất quán về thông tin, số liệu toàn hệ thống.
Bộ thuật ngữ nghiệp vụ là một ứng dụng phần mềm được sử dụng để quản trị và trao đổi các khái niệm của thuật ngữ nghiệp vụ bằng cách đưa ra định nghĩa, ngữ cảnh liên quan và mối quan hệ giữa những thuật ngữ này. Do được liên kết đến tài sản công nghệ thông tin nên Bộ thuật ngữ nghiệp vụ cung cấp cái nhìn đa chiều về thuật ngữ, ví dụ như các thông tin, dữ liệu liên quan đến thuật ngữ đó được tạo ra, xử lý, lưu trữ như thế nào... Bộ thuật ngữ nghiệp vụ khác Bộ Từ điển ở chỗ trong Bộ thuật ngữ chỉ có duy nhất một định nghĩa cho một thuật ngữ, điều này đảm bảo tối đa hóa sự đồng nhất trong cách sử dụng thuật ngữ này. Như vậy, Bộ thuật ngữ nghiệp vụ sẽ trả lời cho cán bộ nghiệp vụ, cán bộ kỹ thuật và đặc biệt cán bộ quản trị dữ liệu các câu hỏi như sau:
- Thuật ngữ nghiệp vụ này được định nghĩa như thế nào?
- Đơn vị nào là chủ sở hữu của thuật ngữ nghiệp vụ này?
- Nguồn gốc của dữ liệu liên quan đến thuật ngữ nghiệp vụ này là gì, lưu trữ ở đâu?
- Số liệu liên quan đến thuật ngữ nghiệp vụ này được xử lý và tính toán như thế nào?
- …
Những điểm đặc trưng chính cần có của một Bộ thuật ngữ chuẩn.
Cung cấp Bộ thuật ngữ nghiệp vụ chung, thống nhất toàn hàng: Bộ thuật ngữ cho phép xây dựng và quản lý một danh sách các thuật ngữ nghiệp vụ thống nhất phổ biến trong toàn Ngân hàng để đảm bảo sự giao tiếp rõ ràng và thúc đẩy sự hiệu quả, năng suất công việc. Những thuật ngữ này được phân loại theo cách phù hợp với các nhóm đối tượng sử dụng/lĩnh vực nghiệp vụ. Bộ thuật ngữ nghiệp vụ cũng cần có khả năng cung cấp các truy vết để có thể theo dõi được lịch sử thay đổi của thuật ngữ.
Giao diện người sử dụng thân thiện với nghiệp vụ: Giao diện người sử dụng phải thân thiện giúp cho người dùng dễ dàng tìm kiếm, tạo, chú giải, rà soát và phê duyệt một bộ thuật ngữ nghiệp vụ chung. Người quản trị dữ liệu cần chỉ định chủ sở hữu dữ liệu và quản trị quy trình phê duyệt để đề xuất, thông báo và rà soát các thuật ngữ nghiệp vụ mới và hiệu đính lại các thuật ngữ đã tồn tại.
Truy xuất nguồn gốc dữ liệu: Bộ thuật ngữ nghiệp vụ cho phép người dùng truy xuất nguồn gốc dữ liệu. Nó cung cấp hình ảnh hóa từ nguồn đến mục tiêu (source-to-target) việc dữ liệu đã được chuyển và biến đổi như thế nào trong toàn hệ thống của Ngân hàng. Người sử dụng có thể dễ dàng hiểu được dữ liệu liên quan đến một thuật ngữ nghiệp vụ đến từ đâu và nó được sử dụng ở đâu.
Bộ thuật ngữ nghiệp vụ tại VietinBank.
Hiện nay, Phòng Quản trị Thông tin Quản lý (QTTTQL) đang tiến hành xây dựng bộ thuật ngữ nghiệp vụ theo thông lệ quốc tế sử dụng công cụ Information Steward của SAP ứng dụng trong phạm vi hệ thống Kho Dữ liệu doanh nghiệp (EDW) và Tri thức kinh doanh BI (Business Intelligence).
Đến thời điểm hiện tại, Phòng QTTTQL đã phối hợp với Khối Nhân sự và Trung tâm Thanh toán hoàn thành công tác triển khai bộ thuật ngữ nghiệp vụ thuộc hai phân hệ Nhân sự và Chuyển tiền trong nước. Trong thời gian qua, Bộ thuật ngữ đã giúp cho người dùng dễ dàng tra cứu được định nghĩa, công thức, nguồn dữ liệu, phòng/ban mô tả và các văn bản tài liệu liên quan đến thuật ngữ… qua đó thống nhất cách hiểu về thuật ngữ trong toàn hệ thống Ngân hàng. Điều này giúp cắt giảm thời gian tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia (đơn vị sở hữu thuật ngữ) trong từng lĩnh vực nghiệp vụ; giảm thời gian nghiên cứu, tìm hiểu các tài liệu văn bản nội bộ liên quan đến thuật ngữ, cán bộ công nghệ thông tin hỗ trợ tốt hơn và nhanh hơn các yêu cầu nghiệp vụ nâng cao hiệu quả, năng suất lao động.
Trong thời gian tới, Phòng QTTTQL sẽ tiếp tục triển khai và hoàn thiện bộ thuật ngữ chung cho toàn bộ các lĩnh vực nghiệp vụ. Hy vọng bộ thuật ngữ sẽ trở thành một công cụ đáng tin cậy, hỗ trợ đắc lực trong công tác chuyên môn của người dùng; phục vụ công tác quản trị điều hành, hỗ trợ ra quyết định kinh doanh của Ban Lãnh đạo các cấp và công tác quản trị dữ liệu trên toàn hệ thống ngày càng hiệu quả hơn.
Trương Thùy Liên - Trần Thị Tình
