Fintech: Thay đổi chuỗi giá trị dịch vụ Ngành Tài chính - Ngân hàng
Sự giao thoa giữa các dịch vụ tài chính và công nghệ hình thành nên các công ty Fintech (financial technology - Công nghệ tài chính). Vì thế đã gây áp lực buộc các mô hình kinh doanh tài chính truyền thống phải thay đổi để bắt kịp xu thế cạnh tranh.
Tại Việt Nam, Fintech vẫn còn đang trong giai đoạn khởi đầu với khoảng 30 đại diện tập trung vào mảng thanh toán. Các công ty Fintech Việt Nam đang cung cấp cho người tiêu dùng công cụ thanh toán trực tuyến như: 1Pay, 123Pay, Payoo, VinaPay, OnePay, MoMo cùng các giải pháp thanh toán kỹ thuật số như: iBox, Moca...
Vào tháng 3/2016, một quỹ đầu tư danh tiếng cho biết: 500 Startups (Khởi nghiệp) tuyên bố mỗi người sẽ dành 10.000 USD để đầu tư vào các dự án khởi nghiệp tại Việt Nam, trong đó Fintech là mảng khó có thể bỏ qua.
Hiện nay, tỷ lệ người sở hữu tài khoản ngân hàng ở Việt Nam mới ở mức 20% và số người có thẻ tín dụng chỉ là 3%. Vì vậy, Việt Nam vẫn là một thị trường rất hấp dẫn cho các công ty dịch vụ tài chính mới, nhất là khi dân số trong nước ở mức trẻ cùng nhu cầu kết nối cao. Theo xu thế chung, tương tự như sự tiện lợi của SmartPhone, Fintech sẽ sớm phát triển và có được thị phần khách hàng riêng.
Một khảo sát do PwC (Công ty Kiểm toán PricewaterhouseCoopers) thực hiện trong năm 2016 với 544 lãnh đạo doanh nghiệp tại 46 thị trường, 83% doanh nghiệp tài chính truyền thống cho rằng một phần hoạt động kinh doanh có nguy cơ rơi vào tay Fintech đặc biệt là lĩnh vực ngân hàng. Các công ty chuyển tiền và thanh toán trong 5 năm tới có thể mất 28% thị phần vào Fintech; các ngân hàng mất 24%; tỷ lệ này là 22% trong lĩnh vực quản lý tài sản và 21% trong lĩnh vực bảo hiểm nếu không có sự thay đổi để bắt kịp xu thế cạnh tranh.
Đến nay, đã có 16 tổ chức được Ngân hàng Nhà nước chính thức cấp phép cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cùng với vài chục nhà cung cấp đang chờ được cấp phép. Tính đến cuối tháng 9/2016, hơn 3 triệu ví điện tử được phát hành với hơn 40 ngân hàng tham gia hợp tác với các nhà cung ứng trung gian này.
Tuy nhiên dưới góc nhìn của các chuyên gia Ngành Tài chính - Ngân hàng thì các sản phẩm Fintech còn đơn giản và tập trung chủ yếu vào mảng thanh toán - thị phần rất nhỏ trong sân chơi tài chính công nghệ. Bên cạnh đó, hệ thống pháp lý của Việt Nam chưa theo kịp đà phát triển là rào cản lớn với Fintech. Trong khi đó các Fintech và ngân hàng sở hữu những thế mạnh riêng đã bổ sung cho nhau, giúp Ngành Tài chính - Ngân hàng có thêm động lực để phát triển. Nhưng cũng không thể phủ nhận Fintech đang tạo ra các giá trị mới, mang đến cả thách thức lẫn cơ hội cho các tổ chức tài chính - ngân hàng truyền thống
Tiến Lâm
